Główna treść strony

W IMIENIU BOŻYM BEZ BÓLU I CIERPIENIA NIE ISTNIEJEMY

 

  • Księga Kaznodziei / Księga Koheleta (Stary Testament)
  • Księga Mądroądrości przypisanych przez Syracha (Stary Testament)
  • Księga Mądrości (Stary Testament)
  • Księga Przypowieści Salomona (Stary Testament)
  • Tekst ewangelii wg św. Mateusza (Nowy Testament)



  • Twoja mądrość - Testy - Rafał Łepik (Czy jesteś geniuszem?, IQ test?, Twoja cnota mądrości?)



  • Hierarchia wartości życiowych wg ksiąg biblijnych
  • Księga Mądrości Syracha syna Jezusa przepisane dla Izraelitów



    Księga Mądrości Syracha przeredagowana przez RWD. Księga Mądrości Syracha tłumaczona od początku na podstawie dostępnych tłumaczeń polskich, jak i angielskich księgi.



    Spis akronimów:



    Spis akronimów.

    BWP Biblia Warszawsko-Praska, 2001 r., wydanie trzecie (poprawione);
    BB Biblia Brzeska 1563 r., transkrypcja typu ‘B’, wydanie pierwsze.
    BG Biblia Gdańska, 1632 r., public domain.
    BJW Biblia Jakuba Wujka, 1594-96 (1599) r., transkrypt typu ‘A’.
    BT Biblia Tysiąclecia, 2005 r., wydanie V
    BW Biblia Warszawska, 1998 r.
    EIB Przekład Dosłowny Nowego Testamentu, 2002 r.
    NBG Nowa Biblia Gdańska (NT), 2004 r.
    BEB Basic English Bible, public domain.
    YLT Young's Literal Translation of Holy Bible, Edinburgh, 1898 r. (1862 r.), public domain.
    ASV The American Standard Version, 1901 r., public domain.
    WEB World English Bible, public domain.
    WB Webster Bible, 1833 r., public domain.
    KJV King James Version, 1611 r., public domain.
    RWD Ja, Rafał Łepik.





    I

    [The Law, the Prophets,and the other writers succeeding them have passed on to us great lessons,in consequence of which Israel must be commended for learning and wisdom. Furthermore, it is a duty, not only to acquire learning by reading,but also, once having acquired it, to make oneself of use to people outsideby what one can say or write. My grandfather Jesus, having long devoted himself to the readingof the Law,the Prophetsand other books of the Fathersand having become very learned in them,himself decided to write something on the subjects of learning and wisdom,so that people who wanted to learn might, by themselves accepting these disciplines,learn how better to live according to the Law.You are therefore askedto read this bookwith good will and attentionand to show indulgencein those places where, notwithstanding our efforts at interpretation, we may seemto have failed to give an adequate rendering of this or that expression;the fact is that there is no equivalentfor things originally written in Hebrew when it is a question of translating them into another language;what is more,the Law itself, the Prophetsand the other booksdiffer considerably in translation from what appears in the original text. It was in the thirty-eighth year of the late King Euergetesthat, coming to Egypt and spending some time here,and finding life here consistent with a high degree of wisdom,I became convinced of an immediate duty to apply myself in my turn with pains and diligence to the translation of the book that follows;and I spent much time and learning on itin the course of this period,to complete the work and to publish the bookfor the benefit of those too who, domiciled abroad, wish to study,to reform their behaviour, and to live as the Law requires.]

    Pochodzenie mądrości

    1. rwd- Wszelaka mądrość jest od Pana Boga, i Ona była zawsze z Nim, i to przed wszystkimi wiekami.

    2. rwd- Piasek morski, i krople dżdżowe, i dni wieków, kto przeliczył?

    3. rwd- Wysokości niebieskie, i szerokości ziemskie i głębokość przepaści, kto zmierzył?

    4. bt- Jako pierwsza przed wszystkim stworzona została mądrość, rwd- jej rozumność wszystko przenikająca, istniejąca od wieków.

    5. rwd- Zdrój mądrości słowo Boże na wysokości, a drogi jej przykazania wieczne.

    6. bt-

    7. rwd- Nauka mądrości komuż odkryta i okazana jest? a rozmnożenie dróg jej kto poznał?

    8. rwd- Jeden jest najwyższy stworzyciel wszechmogący, i Król możny, a bardzo straszny, siedzący na stolicy swojej, i panujący Bóg.

    9. rwd- bwp- Ten ją stworzył w Duchu Świętym, przejrzał i policzył, a potem ukazał we wszystkich swych dziełach.

    10. rwd- I rozlał ją po wszystkich sprawach swoich, i na wszystko ciało podług datku swego, i użyczył jej miłującym go.

    O Bojaźni bożej

    11. bt-

    12. bwp-

    13. bt-

    14. bt-

    15. bt-

    16. bwp-

    17. bwp-

    18. bt-

    19. bt-

    20. bt-

    21. bwp-

    Cierpliwość i opanowanie gniewu

    22. rwd- Rozwścieczonego człowieka nie da się usprawiedliwić, bwp- gniew nie tłumiony prowadzi do zguby.

    23. bt-

    24. bwp-

    O sposobie by być mądrym

    25. bt-

    26. bt-

    27. bwp-

    28. bwp-

    29. bt-

    30. bwp-




    II

    Początkowa dola posłuszeństwu prawu Najwyższego

    1. bt- rwd- Dziecko, jeśli masz zamiar służyć Panu, przygotuj swą duszę na ciężkie doświadczenia!

    2. bt-

    3. bwp-

    4. bt-

    5. rwd- Bo w ogniu próbuje się złoto, a ludzi zaakceptowanych przez Boga – w piekle poniżenia.

    6. bt-

    O nadziei dla przestrzegających prawa Bożego

    7. bwp-

    8. bt-

    9. bt-

    10. bt- rwd- Popatrzcie na pokolenia minione i obaczcie: kto zufał Panu, a został zawstydzony? Albo kto trwał w bojaźni Pańskiej, a został zapomniany? Albo kto wzywał Go, a On go zignorował?

    11. bt-

    Ostrzeżenie i pouczenia przed ześciem z właściwej drogi

    12. bwp-

    13. bt- rwd- Biada sercu zobojętniałemu; ponieważ nie ma ufności, nie dozna opieki.

    14. bt-

    15. bwp-

    16. bt-

    17. bt-

    18. bt- rwd- Wpadnijmy raczej w ręce Pana niż w ręce ludzi; jaki jest bowiem Jego majestat, takie też i miłosierdzie.




    III

    Obowiązki i korzyści wynikające z przestrzegania przykazania o czci do Ojca i Matki

    1. bwp-

    2. bt-

    3. rwd- Kto czci ojca, odpokutowuje grzechy swoje,

    4. bwp-

    5. bt-

    6. bt-

    7. bwp-

    8. rwd- Czynem i słowem czcij ojca swego i matkę, aby spoczęło na tobie ich błogosławieństwo.

    9. bwp-

    10. bwp-

    11. bt-

    12. bt-

    13. bwp-

    14. bwp-

    15. rwd- W dzień twego własnego ucisku, Bóg pomny będzie na nią, bt- jak szron w piękną pogodę, tak rozpłyną się twoje grzechy.

    16. bt-

    Słuszność życiowej pokory

    17. bwp-

    18. bt-

    19. rwd- Wielu jest wysoko postawionych i sławetnych, lecz tajemnice objawiane są maluczkim.

    20. bt-

    21. rwd- Nie próbuj zgłębić tego, co jest zbyt trudne dla ciebie, ani wybadać tego, co przekracza twoje możliwości.

    22. rwd- O tym rozmyślaj, co ci nakazano, o to, co ukryte, nie musisz kłopotać.

    23. bt-

    24. bwp-

    25. bwp-

    Los ludzi twardego serca

    26. rwd- Człowieka o sercu zatwardziałym spotyka w końcu zło, bt- a miłujący niebezpieczeństwo od niego zginie.

    27. bt-

    28. bt-

    Maksyma o rozumnym uczniu i potrzebie mądrego człeka

    29. bt-

    Zbiór pouczeń o udzielaniu wsparcia potrzebującym

    30. bt-

    31. bt-




    IV

    1. bt-

    2. bwp-

    3. bwp- Nie znęcaj się nad sercem, które popadło w zwątpienie bt- i nie zwlekaj z datkiem dla potrzebującego!

    4. bwp- Nie odrzucaj od siebie człowieka błagającego o wsparcie, bt- a od ubogiego nie odwracaj oblicza!

    5. bwp- rwd- Nie odwracaj swych oczu od potrzebujących, nikomu nie dawaj powodu do tego, żeby cię przeklinał.

    6. bt- Gdy bowiem przeklnie cię w goryczy duszy, rwd- Ten, co go stworzył, na pewno nastawi uszu na jego lamenty.

    7. bt-

    8. bwp-

    9. bt- rwd- Wyrwij niesłusznie krzywdzonego z rąk krzywdzącego, a gdy sądzić będziesz, nie bądź małoduszny!

    10. bwp-

    Fakty towarzyszące życiu z Duchem mądrości

    11. bt-

    12. bt-

    13. bt-

    14. bwp-

    15. rwd- Kto jej słucha, słusznie będzie wydawał sądy o narodach, bt- a kto do niej się przykłada, będzie trwał bezpiecznie.

    16. bwp- Kto jej zaufa, ten ją osiągnie bt- i posiadać ją będą jego potomkowie.

    17. rwd- Z początku powiedzie go drogą z zakrętami bojaźnią i strachem go przejmie, zada mu ból swoją nauką, bwp- aż nabierze zaufania do jego duszy, a w końcu obdarzy go swoim zaufaniem i doświadczy poprzez swoje wymagania.

    18. bwp-

    19. bwp-

    Życie pośród ludzi

    20. bt-

    21. bwp-

    22. bwp- rwd- Nie bądź stronniczy i sobie samemu nie wyrządzaj szkody, i nie bądź aż tak wstydliwy, by to było twoim upadkiem.

    23. rwd- Gdy można uczynić słowami dobro, zdać rację, wymierzyć sprawiedliwość, czy pouczyć o mądrości lub Bogu, bwp- to nie bądź w mowie powściągliwy i nie ukrywaj wtedy swojej mądrości!

    24. bwp-

    25. rwd- Nigdy nie zaprzeczaj prawdzie, bo nie istnieją żadne mądre słowa przeciwko niej, zawsze zaś bąć zażenowany możliwym do popełnienia w wypowiedzi błędem, wynikającym z nieznajomości faktów i wstydź się niewiedzy, jak i ukrywaj głupotę, zaś nie wstydź się iść po poradę, lecz radź się tylko sprawdzonych.

    26. rwd- Nie wstydź się wyznać swych grzechów, a nie zmagaj się z prądem wydarzeń później zaistniałych, bo to jest tak, jakbyś się zmagał z prądem rzeki!

    27. rwd- Nie czyń się podwładnym pod człowieka głupiego, i nie ukazuj tego, że masz specjalne względy na osobę władcy, tylko dlatego, że włada tobą.

    O prawdzie i zacności

    28. bwp-

    29. rwd- Nie bądź pośpieszny w języku, bt- a gnuśny i leniwy w swych czynach.

    30. bwp-

    31. bt- Nie miej ręki wyciągniętej do brania, rwd- a do odwdzięczania się cofniętej.


    V

    Pospolita zuchwałość ludzi bogatych

    1. rwd- Nie składaj swej ufności w pieniądzu i nie mów: że twój majątek dopomoże ci we wszystkim.

    2. rwd- Nie folguj nigdy swemu sercu i swym zachciankom, aby nie dać się uwieść żądzom i sile cielesności.

    3. bt-

    4. bwp- Nie mów: Zgrzeszyłem, no i cóż z tego? rwd- Albowiem Pan przecież i w twoim wypadku jest nieskończenie cierpliwy.

    5. rwd- Nie bądź pozbawiony obawy, że to Pan odpuszcza grzechy, i nie dodawaj jednych grzechów do drugich, licząc, że zadośćuczynienie - będzie odpuszczać ci grzechy - po wsze czasy.

    6. bwp-

    7. bwp-

    8. bt-

    O baczeniu na swoje wypowiedzi

    9. bt-

    10. rwd- Broń twardo swoich przekonań i jednako bądź człowiekiem, który czyni, jak mówi.

    11. bt- Bądź skory do słuchania, a odpowiadaj po namyśle, rwd- jaki i w wypowiedziach bądź serdeczny.

    12. bwp-

    13. bwp- rwd- Słowa przynieść mogą tak cześć, jak pohańbienie, a język jest przymiotem gotującym człowiekowi zagładę.

    14. rwd- Nie pozwól sobie być oszczercą i słowem twoim na nikogo nie czyhaj. Ponadto na złodzieja czeka hańba, a poniżenie – na wszystkich ludzi obłudnych.

    15. rwd- Nie uchybiaj bliźnim słowem, tak w wielkich, jak i z błahych powodów, i tym samym nie stawaj jako wróg, zamiast tego, jak możesz staraj się o przyjaźń; jak bowiem złe imię odziedziczy hańbę i naganę, tak również przylgnie ono do grzesznika o dwoistej mowie.


    VI

    Panowanie nad sobą

    1. bwp-

    2. bwp-

    3. rwd- Możliwości swoje zmarnujesz, owocu życia nie wydasz, zostaniesz zgorzkniałym starcem.

    4. bwp-

    O przyjaźni i przyjaciołach

    5. bwp-

    6. bt-

    7. rwd- Jeżeli chcesz mieć przyjaciela, przyjmij go, ale a niezbyt szybko mu zaufaj, bo zdobędziesz go dopiero (z pewnością) po próbie.

    8. rwd- Bywa bowiem rodzaj przyjaciół, ale tylko na czas im dogodny, nie pozostaną nimi w dzień twoich tarapatów.

    9. rwd- Bywa bowiem rodzaj przyjaciela, który przechodzi z czasem do nieprzyjaźni i wyjawia twoje tajemnice ku Twemu zawstydzeniu lub po znienawidzeniu na Twoją hańbę (ci przyjdą popatrzeć).

    10. bwp- rwd- Bywa bowiem rodzaj przyjaciół jako goście przy stole, ale za dni ucisku nie znajdziesz ich nigdzie.

    11. bwp-

    12. rwd- Gdy zaś zostaniesz poniżony, (i był hardy lub butny) stanie przeciw tobie lub (i był skromny lub wstydliwy, lub znasz jego jakąś tajemnicę) skryje się przed tobą.

    13. bt- Oddal się od swoich nieprzyjaciół, rwd- a miej baczną troskę względem swoich przyjaciół.

    14. bt- rwd- Albowiem wierny przyjaciel potężną obroną, kto go znalazł, skarb znalazł.

    15. rwd- Za przyjaciela wiernego nie ma żadnej ceny, bwp- nic nie jest w stanie jemu dorównać.

    16. bwp- Wierny przyjaciel jest balsamem kojącym żywot; rwd- bogobojni zawsze znajdują jakiegoś.

    17. bwp- rwd- Kto boi się Pana, znajdzie przyjaźń prawdziwą, bo dobrze pokieruje swoją przyjaźnią, bo jakim, kto sam jest, takim jego przyjaciel.

    Wskazówki o tym, jak zbliżyć się do Ducha mądrości

    18. rwd- Synu mój, od wczesnej młodości słuchaj korygujących nauk mądrości, a już z pierwszą siwizną zaczniesz się do niej zbliżać.

    19. bt- Jak oracz i siewca przystępuj do niej i czekaj na dobre jej plony; bwp- potrudzisz się trochę, lecz ucieszą cię wkrótce owoce twej pracy.

    20. rwd- Jakże bardzo przykra jest dla rozpuszczonych, a lekkoduch w niej nie wytrwa.

    21. rwd- Bezmyślnym próba reguł jej ciąży niczym noszenie kamienia olbrzymiego, którego oni czym prędzej chciałby się pozbyć.

    22. rwd- Bo uginanie się przed regułami mądrości zgodnie ze swym właściwym użytkowaniem nie są dostrzegalne, bez troski o nie dla każdego człowieka, jak i krępujące więzy nie są do ścierpienia przez każdego człowieka.

    23. bwp-

    24. bwp-

    25. bt-

    26. rwd- Z całego serca i ze szczerością do niej podchodź, bt- a dróg jej staraj się przestrzegać ze wszystkich sił!

    27. rwd- Idź w jej ślady. Nawołuj, pytaj, szukaj, a da ci się poznać, a gdy ją już posiądziesz, nie odstępuj!

    28. bwp-

    29. rwd- Jej więzy będą dla ciebie potężną osłoną, a jej jarzmo – szatą zaszczytną.

    30. rwd- Ozdobą ze złota będzie ci jej jarzmo, a pęta jej splecione z fioletowej-czerwonej purpury.

    31. rwd- Przyodzieje cię w swoją purpurę, i będzie jak szata zaszczytu, a skronie ukoronujesz radością wieńca chwały.

    32. rwd- Mój synu, jeżeli tylko zechcesz, jeśli zapragniesz tego całym sercem, możesz być wyuczonym, jeśli się przyłożysz - mądrym będziesz, a w raz z nimi zdolny będziesz zrobić wszystko.

    33. bwp-

    34. bwp-

    35. bwp- Słuchaj chętnie każdej zbożnej mowy, staraj się zapamiętać każde mądre zdanie, bt- a przysłowia rozumne niech nie ujdą twej uwagi!

    36. bwp- Przypatruj się pilnie temu, który mądrość posiada, bt- już od wczesnego rana idź do niego, a stopa twoja niech ściera progi drzwi jego!

    37. bt- Rozmyślaj nad zarządzeniami Pana i do Jego przykazań zawsze pilnie się przykładaj! bwp- Pan bowiem umocni twoje serce i będzie ci dana mądrość, której tak pożądasz.


    VII

    Różne przestrogi i rady

    1. bt-

    2. bt-

    3. bt- Synu, nie siej w bruzdy niesprawiedliwości, bwp- żebyś nie musiał zbierać jej siedmiokrotnych plonów.

    4. bwp-

    5. bwp-

    6. bt-

    7. bt- rwd- bwp- Nie wykraczaj przeciw ludowi miasta ani nie narażaj się na poniżenie wobec ludu całego.

    8. bt-

    9. rwd- Nie mów sobie, że Bóg weźmie pod uwagę wielkość twoich darów, i że kiedy złożę następną ofiarę Bogu Najwyższemu, przyjmie ją.

    10. bt-

    11. rwd- Nie naśmiewaj się z człowieka, który w duszy ma gorycz, lecz pomnij na to, że jest bowiem Ten, kto jeśli poniżył, to potem wywyższa.

    12. bt-

    13. bt-

    14. bt- Na zgromadzeniu starszych nie bądź gadatliwy, rwd- a w modlitwie swej módl się szczerze z serca, nie powtarzaj tylko słów.

    15. bwp-

    16. bt-

    17. bwp-

    Rodzina, przyjaciele, czeladź

    18. bwp- Nie wymieniaj przyjaciela za pieniądze, rwd- a ufnego brata nawet za złoto z Ofiru.

    19. bwp- Nie lekceważ sobie małżonki mądrej i dobrej, bt- albowiem jej życzliwość cenniejsza niż złoto.

    20. bwp-

    21. bwp-

    22. bt-

    23. bt-

    24. bt-

    25. bwp-

    26. bwp-

    Rodzice

    27. bwp-

    28. bt- Pamiętaj, że oni cię zrodzili, bwp- jakże więc im odpłacisz za to, co ci uczynili?

    Kapłani

    29. bwp-

    30. bwp-

    31. bwp-

    Cierpiący i biedacy

    32. bt-

    33. bwp-

    34. bt- Nie odwracaj się od płaczących, rwd- lecz dziel żałość ze smutnymi.

    35. bt-

    Kilka słów o roztropnym postępowaniu

    36. rwd- Jakiejkolwiek czynności się podejmiesz, wspominaj na jej kres, a nigdy nie zrobisz na opak.


    VIII

    1. bt-

    2. bt- Nie prowadź sporu z człowiekiem bogatym, by nie przeważył cię [złotem]. bwp- Pieniądz doprowadził już do zagłady wielu i uwiódł serce niejednego króla.

    3. bt-

    4. rwd-

    5. bwp-

    6. bt- Nie uwłaczaj człowiekowi w jego starości, bwp- bo niejeden z nas też będzie kiedyś stary.

    7. rwd- Nie ciesz się z tego, że ktoś umarł, bwp- i nie zapominaj, że umrzemy wszyscy.

    8. rwd- bt- bwp- Nie lekceważ tego, co mówią mędrcy, a przyłóż się do ich przypowieści, albowiem od nich nauczysz się biegłości i staniesz śmiało przed mającymi władzę.

    9. rwd- bwp- Słuchaj też tego, co starsi przekazują, albowiem i oni uczyli się ich od swoich ojców, w ten sposób nauczysz się rozsądku i będziesz wiedział, co wybrać, gdy w czasie potrzeby trzeba będzie użyć języka.

    10. bt- Nie rozpalaj węgli grzesznika, bwp- żebyś sam nie spłonął w jego płomieniach.

    11. bt- Nie stawiaj czoła szydercy, bo będzie czyhał, rwd- aby zastawić sidła na twe usta.

    12. bwp- Nie pożyczaj nikomu, kto możniejszy od ciebie, rwd- i nie dopraszaj się o zwrot, a jeślibyś pożyczył, uważaj się za takiego, który stracił.

    13. bt-

    14. bwp- Nawet nie próbuj procesować się z sędzią, bt- bo według jego uznania wydadzą wyrok przysądzający.

    15. bwp- Nie wyruszaj w drogę z gwałtownikiem, by nie sprowadził na ciebie nieszczęścia. Taki bowiem bezmyślnie tylko prze do przodu bt- i mógłbyś zginąć przez jego szaleństwo.

    16. bt- bwp- rwd- Nie wadź się z popędliwym i nie wyruszaj z nim na wędrówkę przez pustynię, albowiem krew nic nie znaczy w jego oczach, i ciebie samego zgładzi, gdy nie znajdziesz obrońcy.

    17. rwd- W mowie nie spoufalaj się z głupcem, bo nie potrafi rozmowy zachować w tajemnicy.

    18. bt- bwp- Z obcym nic nie czyń, co miałoby być tajne i nie zdradzaj tajemnic, bo nigdy nie wiesz, co on w końcu zrobi lub wymyśli.

    19. bwp-


    IX

    Niewiasty

    1. bwp- Nie bądź zbyt zazdrosny o swą oblubienicę, rwd- bt- byś jej nie skłonił do złego postępowania przeciw tobie.

    2. bt-

    3. bwp-

    4. bwp-

    5. bt-

    6. bwp- Nie zadawaj się z nierządnicami rwd- co byś nie naraził na takie umniejszanie swojego majątku.

    7. bt-

    8. bwp-

    9. bwp- Nie miej nic wspólnego z kobietą zamężną i nie ucztuj z nią razem przy winie, rwd- aby przypadkiem twa dusza nie skłoniła się ku jej pięknu i aby cię twoje namiętności nie doprowadziły do zguby.

    Życie w społeczeństwie

    10. bwp-

    11. bwp-

    12. bt-

    13. rwd- bt- bwp- Trzymaj się z dala od ludzi, co mają władzę zabijania, a sam nie zaznasz obawy śmierci, jeśli do niego podejdziesz, bacznie im się przyglądaj, nie dopuszczaj się winy, bo mogą cię życia pozbawić. Pamiętaj, że tacy mają pracę zastawiania na ciebie sideł, a niebezpieczeństwo jest takie jakbyś po krawędzi murów miasta się przechadzał, których pilnują.

    14.a bt-

    14.b Do bliźnich odnoś się najżyczliwiej, jak możesz, i nigdy nie omieszkaj skorzystać z rad mędrców.

    15. bwp- W rozmowach staraj się przestawać z rozumnymi, rwd- a i miej chęć rozprawiać wspólnie z nimi o Prawie Najwyższego.

    16. bt- Mężowie sprawiedliwi niech będą twoimi współbiesiadnikami, rwd- i żebyś był dumny - podczas rozmowy - z twej bojaźni Bożej.

    17. bt- Dzięki wprawnym rękom rzemieślników dzieło zyska pochwałę, bt- rwd- a przywódca narodu winien szczycić się pięknymi przemówieniami.

    18.a bt-

    18.b bwp-


    X

    Rządzący

    1. bwp- Mądry władca umacnia swój naród, bt- a rządy rozumnego będą odznaczały się ładem.

    2. bwp-

    3. bt-

    4. bt- rwd- W ręku Pana jest władza nad ziemią i we właściwym czasie wzbudzi On dla niej dogodnego lidera.

    5. bwp- W rękach Pana jest także powodzenie człowieka, bt- rwd- to On nawet osobie prawodawcy użycza część swej chwały.

    O pysze

    6. rwd- Żadnym uchybieniem bliźniego nie oburzaj się, łagodź niesnaski, i nic nie czyń mu pod wpływem nadchodzącego wzburzenia.

    7. bwp- rwd- I Pan, i ludzie nie znoszą pychy, ucisk jest uważany przez wszystkich za przestępstwo.

    8. rwd- Suwerenność narodu zachwiana jest poprzez: bezprawie, niesprawiedliwe rządy i wyroki sądowe, i zwodniczość bogactw.

    9. bwp- Czemuż tak się pyszni ziemia i proch zwykły, rwd- skoro ich ciało jeszcze za życia marniejąc da im odczuć czym są.

    10. bwp-

    11. rwd- Kiedy człowiek żywota dokończy, oto, co nim dziedziczył: zgniliznę, dzikie bestie i robactwo.

    12. rwd- Pierwszym krokiem do wyniosłości człowieka na drodze pychy, jest odstępowanie od Pana, bt- gdy odstępuje jego serce od swego Stwórcy.

    13. bwp- Grzech jest bowiem podstawą wszelkiej wyniosłości, kto się jej poddaje, zionie złością dokoła. rwd- Na takich zsyła Pan utrapienia przeróżne, i powoduje ich zagubienie.

    14. bwp- Pan wywraca pyszałków trony, rwd- a na ich miejsce wprowadza spolegliwych.

    15. rwd- Pan wyrwał z korzeniami zarozumiałe narody, a na ich miejscu zasadził nie tracących pokory.

    16. bt-

    17. bwp-

    18. bwp- rwd- Wyniosłość nie jest dla człowieka stworzona ani szaleńczy gniew dla zrodzonych z niewiasty.

    O godnych czci

    19. bwp-

    20. bwp-

    21. kjv- rwd- Bojaźń Boża jest drogą do okupienia świadectwa, lecz prostactwo i duma doprowadzają do zguby i tu.

    22. bwp- Czy to bogaty, sławny czy ubogi, wszyscy niech się chlubią tylko bojaźnią Pana.

    23. bwp-

    24. bt-

    25. bt-

    26. bt-

    27. rwd- bwp- Lepszy ten, kto pochyla się nad swoją pracą i jest pełen dostatków, niż ten, co udaje wielkiego, a nie ma i na dostatnie jedzenie.

    28. bt-

    29. bt-

    30. bwp-

    31. bwp-


    XI

    1. bwp-

    2. bwp-

    3. bt-

    4. bt-

    Koleje losu i rozterki

    5. bt- rwd- Wielu władców zeszło z tronu i usiadło na ziemi, a ten, bt- o którym nikt nie pomyślał, zaczną nosić koronę.

    6. rwd- Niejeden wysoko stojący został pogrążony, a wielkich tego świata wydawano nic nie znaczącym.

    7. bt- Nie gań, dopóki nie zbadasz, bwp- najpierw się zastanów, a potem krytykuj.

    8. bwp- Nie odpowiadaj, póki nie wysłuchasz do końca, bt- a w środek słów nie wpadaj!

    9. bwp-

    10. bwp-

    11. bwp-

    12. bwp- Jest wielu słabych wymagających wsparcia, ubodzy są w dobra doczesne i pełni różnych słabości, rwd- bt- lecz gdy tylko oczy Pana łaskawie na niego spojrzą, wydźwignie On go z jego poniżenia.

    13. rwd- I pozwala im podnieść udręczoną - ciągłym umęczeniem - głowę, bt- a wielu zdumieje się tym, co go spotkało.

    14. bwp- rwd- Zarówno dobro, jak zło, zarówno śmierć jak życie, a wreszcie ubóstwo i bogactwo – wszystko ustanowił Pan.

    15. rwd- Wielkość mądrość, brak zaślepienia i poznanie prawa od Pana pochodzą, od Niego jest również ludzka potrzeba sprawiedliwość i wszelaka miłość.

    16. bwp-

    17. bt-

    18. bwp-

    19. rwd- gdy powie: akurat w dniu dzisiejszym lub może już jutrzejszym, kiedy tak wreszcie powiedzą do siebie, że wreszcie odpoczną, a wreszcie użyję moich dóbr, które chciałem posiąść, a wszakoż nie wie, ile czasu minie, jako umrze i odda wszystko innym.

    20. rwd- Trwaj w wybranym zawodzie i bądź mu oddany, z radością się mu oddawaj, bwp- i niech ci lata upływają na uczciwej pracy.

    21. bwp-

    22. bwp- rwd- Dla pobożnego jest zapłatą błogosławieństwo od Pana, w jednej chwili Bóg zaczyna wylewać obfitość swego błogosławieństwa.

    23. bwp-

    24. bwp-

    25. bt-

    26. bwp-

    27. bt-

    28. bwp- Przed śmiercią nie wychwalaj niczyjego szczęścia, rwd- bo to jakim był człek, dopiero u jego kresu rozeznawać należy.

    Obcy, a Twoje życie

    29. bt-

    30. rwd- bwp- Jak kuropatwę łapią do klatki stosując przynętę, tak samo rozumuje serce pyszałka: jak szpieg wypatrując, zainteresowany jest tylko twoją zgubą.

    31. bwp-

    32. bwp- Jedna iskra powoduje bardzo wielki pożar, rwd- tak człowiekowi nikczemnikowi wystarczy przyczynek do rozlania krwi.

    33. rwd- Strzeż się towarzystwa niegodziwca, bwp- bo jakieś zło knuje, uważaj, by cię nie okrył hańbą nie do starcia.

    34. rwd- bt- Przyjmij obcego do domu, a jego zachowania wtrącą cię w zamieszanie, a domownicy widząc, to jak cię potraktował, poczują do ciebie częściową odrazę.


    XII

    Jeśli chcesz być dobroczyńcą

    1. bt-

    2. bwp-

    3. bwp-

    4. bwp-

    5. bwp-

    6. bt-

    7. bwp-

    Prawdziwi i fałszywi przyjaciele

    8. bwp-

    9. bwp- Gdy jesteś szczęśliwy, martwią się twoi wrogowie, gdy spadną na ciebie nieszczęścia, rwd- przyjaciele zaczynają trzymać się na dystans.

    10. rwd- Nie wierz nigdy twemu wrogowi, bo na podobność śniedzenia miedzi, tak jego złe zamiary tkwią solidnie pod lekkim przykryciem życzliwości.

    11. bt- Chociażby się uniżył i chodził schylony, uważaj na siebie i strzeż się go. rwd- Bo zadając się z nim, okaże się być tak, jakbyś przecierał zaśniedziałe zwierciadło, i okaże się, że skazy na nim nie dają się doczyścić.

    12. bwp-

    13. bwp-

    14. bwp-

    15. bwp- Dopóki ty mocno stoisz, on się nie ujawnia, rwd- lecz kiedy zaczniesz tracić swoje możliwości, wykorzysta przewagę.

    16. bwp-

    17. bwp-

    18. rwd- Będzie głową potrząsał z namiętności, i w dłonie zacierał rozochocony lub podobnie do klaskania łączył je - myśląc, że zaraz się wydarzy, to co chce, a także będzie coś sobie pomrukiwał, prowadząc na wpół nieme dysputy, i zmieniając wyraz twarzy, będzie wyobrażał sobie twoją przyszłość.


    XIII

    Przystawaj z podobnymi i równymi sobie

    1. bt-

    2. bwp-

    3. bwp-

    4. bt-

    5. bwp-

    6. bwp-

    7. bt- Poniży cię przez swoje uczty, aż ogołoci cię z wszystkiego dwa albo trzy razy, na koniec cię wyśmieje, rwd- a potem widząc Cię i będzie odwracał twarz, a i przechodząc obok ciebie, będzie z politowaniem kiwał głową nad Tobą.

    8. bwp-

    9. bwp-

    10. bt-

    11. bt- rwd- Nie odważaj się rozmawiać z nim jak z równym ani nie dowierzaj jego wielu słowom; swoim wielomówstwem wystawi cię na próbę, i niby żartując patrząc na twój uśmiech, dokładnie cię wybada.

    12. bt- rwd- Bez miłosierdzia jest ten, kto nie zachowuje dla siebie zwierzeń i nie oszczędzi ci razów ani kajdan.

    13. rwd- Zapamiętaj to sobie, uważaj pilnie z kim przystajesz, bo może właśnie się przechadzasz w towarzystwie swej zguby.

    14. kjv- We wszystkich tych sprawach bądź przywiązanym do Pana jeno, a na każdym kroku swego żywota wśród ludzi, składaj w Nim ufność swego ratunku, nie w opisanych ludziach.

    15. bwp, rwd- Bo, każda istota kocha stworzenie sobie podobne, a człowiek – równego sobie człowieka.

    16. bwp- rwd- Jak i każde stworzenie łączy się z drugim według swego gatunku i człowiek wiąże się również z rodzajem ludzi sobie odpowiednim.

    17. bt-

    Reguły dotyczące bogatych ludziach

    18. bwp- rwd- Jak nie może być pokoju między psem i hieną, tak nie ma porozumienia między tym bogaczem, który jest rodzajem ludzkich hien, a tym biednym, który jest jak wierny pies.

    19. bt- rwd- Onagry na pustyni są żerem dla lwów, a na biednych zazwyczaj żerują bogaci.

    20. bwp-

    21. rwd- Gdy potknie się bogacz, podniosą go towarzysze, gdy upadnie biedak, bliźni raczej nie mają korzyści, by mu pomagać.

    22. bt-

    23. bwp-

    24. bwp-

    Troski życiowe

    25. rwd- Serce (uczucia, troski, smutki, żale, radości, złości itp.) - w czasie życia - człowieka wywoła zmianę rys i zmarszczek na twarzy bogacza, jak i ludzi: raz – dobrą, to znów złą (na stałe, jak i przelotnie, dlatego nie ufaj tym, którzy nie używają twarzy, jak i starsze pokolenie w jego rodzinie nie ma zmarszczek).

    26. bwp- rwd- Gdy serce szczęśliwe, radość bije z twarzy, a dobieranie przysłów – to bolączka nie lada jaka.


    XIV

    1. bt- Szczęśliwy mąż, który nie potknął się w mowie rwd- i którego nie dręczą wyrzuty sumienia.

    2. rwd- Szczęśliwy człowiek, który nie ma sobie nic do zarzucenia i ten, kto nie stracił nadziei.

    O ludziach grzeszących zazdrością i chciwością

    3. bt-

    4. bt-

    5. bwp- Czy może być dobry dla innych ten, kto jest zły dla siebie? rwd- Taki nie będzie korzystał nawet z własnych bogactw.

    6. bwp-

    7. bt-

    8. bwp- Niegodziwiec na wszystko patrzy tylko żądnym okiem, bt- odwraca oblicze i z góry spogląda na innych.

    9. bwp-

    10. bwp-

    11. bt-

    12. bt-

    13. bt- Zanim umrzesz, czyń dobrze przyjacielowi bwp- i bądź hojny według swych możliwości.

    14. bwp-

    15. bt- Czyż nie zostawisz drugiemu owocu prac twoich, rwd- jak i o korzyści z trudów twoje na dzielenie losem nie pozostawisz?

    16. bt- Dawaj, bierz i raduj swą duszę, bwp- bo w Szeolu nie czekają cię żadne radości.

    17. bt-

    18. bt-

    19. bwp-

    O zdobywaniu mądrości

    20. bwp- rwd- Błogosławiony mąż, który się troszczy o mądrość i który się radzi własnego rozumu.

    21. bwp-

    22. bt- Wyjdź za nią jak tropiciel bwp- i oczekuje na nią na jej wszystkich drogach.

    23. bt-

    24. bwp- rwd- Kto sadowi się na dobre tuż koło jej domu i wbija kołek w środek jego ściany.

    25. bt-

    26. bwp- rwd- Ten, kto swoje dzieci przekazał wprost pod jej opiekę, pod jej gałęziami znajdują schronienie.

    27. bwp- Tego jej cień chroni przed ciężkim upałem, rwd- a i on wytchnienie odnajduje w jej chwale.


    XV

    1. bwp-

    2. bwp- A ona kroczy przed nim niby matka rodzona, bt- i jak dziewicza małżonka go przyjmie.

    3. bt- Nakarmi go chlebem rozumu rwd- i gasi jego pojawiające się pragnienie, podając do picia wodę swej mądrości.

    4. bwp-

    5. bwp-

    6. bwp- rwd- I tak znajdzie szczęście i wieniec spełnienia, a w nagrodę imię jego odziedziczy udział w wiecznej chwale.

    7. rwd- Głupcy nigdy jej nie posiądą bt- i nie ujrzą jej grzesznicy.

    8. bt-

    9. bwp-

    10. bwp- Bo mądrość jest chwały odwiecznej wyrazem rwd- i tylko mądrym Pan pokierował.

    O wolnych wyborach człeka

    11. rwd- Nie mów, że to Pan sprawił, iż odstąpiłem od Prawa, bwp- bo On nigdy nie czynił tego, co budzi w Nim odrazę.

    12. bt-

    13. bwp-

    14. bt-

    15. bt- Jeżeli zechcesz, zachowasz przykazania, rwd- a dochowanie wierności Prawu, zależy od spełniania upodobanej woli Pana.

    16. bwp-

    17. bwp-

    18. bwp- Wielka jest bowiem ponad wszystko mądrość Pana niebios, rwd- który jest wszechmocny i swoim wejrzeniem może przejrzeć wszystko.

    19. bwp- Oczy Jego skierowane są na tych, którzy się Go boją, rwd- On dobrze zna wszystkie rodzaju ludzkie możliwości wzlotów i upadków.

    20. rwd- Nikomu nie przykazuje bezczeszczenia majestatu Bezbożnością, jak i nie ma woli, by istniał występek obłędu grzechu.


    XVI

    Przeklęci grzesznicy i przewrotni głupcy

    1. bwp-

    2. bt-

    3. bwp- I nie licz na ich długie życie, nie pokładaj nadziei w ludzkim przeznaczeniu. bt- Więcej bowiem może znaczyć jeden niż tysiąc i lepiej umrzeć bezdzietnym, niż mieć dzieci bezbożne.

    4. bt- Za sprawą jednego mądrego miasto się zaludnia, rwd- a pokolenie żyjących bez Prawa sczeźnie.

    5. bwp-

    6. bt-

    7. rwd- bwp- I minionym potęgom nie wybaczył ich winy, bo zbuntowali się ufni w swoją wielką siłę.

    8. bwp-

    9. bwp-

    10. bwp-

    11. bt-

    12. bt-

    13. bwp-

    14. bwp-

    15. kjv- To przecież Pan zatwardział serce Faraona, który nie mógł go rozeznać, a to po to by na całej ziemi poznali się wszyscy na Jego potędze.

    16. kjv- Jego miłosierdzie sławi każde stworzenie, zaś swoje światło (istnienia) po wsze czasy oddzielił od mroku (nie istnienia).

    17. bwp- rwd- Nie mów, że zdołasz ukryć się i wzroku Pana unikniesz, bt- i któż z wysoka o mnie pamiętać będzie? W wielkim tłumie nie będę rozpoznany i czymże jest moja dusza w bezmiarze stworzenia?

    18. bwp-

    19. bwp-

    20. bwp- Lecz serce człowiecze ma swoje troski, i się nie zastanawia nad tym, bt- i któż zważa na Jego drogi?

    21. bwp-

    22. bwp-

    23. bt- Tak myśli ten, co mało ma rozumu, bwp- a głupiec i bezmyślny marzą wciąż o szaleństwach.

    Człowiek w akcie stwórczym

    24. bwp- Posłuchaj mnie, mój synu, zatroszcz się o mądrość, bt- a do słów moich przyłóż się sercem!

    25. bwp-

    26. bt- rwd- Na rozkaz Pana, na początku, stały się Jego dzieła, to gdy tylko zaistniały, dokładnie określił ich zadania.

    27. bwp-

    28. rwd- Żadne z nich nie ma powodu by występować przeciwko drugiemu, bwp- i nigdy nie buntowano się przeciw Jego słowu.

    29. rwd- A kolejne wejrzenie Pana na ziemi zaistniało i napełniło ją swoim istnieniem.

    30. bwp-


    XVII

    1. bwp- rwd- Z ziemi stworzył Pan również człowieka, z zarządzeniem, by znów go kiedyś oddać tejże ziemi.

    2. bt- Dał ludziom dni pod liczbą i pod czasem odpowiednim, władzę nad wszystkim, rwd- co jest na niej, w wyznaczonej liczbie i czasie.

    3. bt- Przyodział ich w moc podobną do swojej, rwd- która czyni ich na swoje podobieństwo.

    4. bwp- rwd- Z Jego woli (z tego powodu) miały zadrżeć przed nimi wszystkie stworzenia; bwp- rwd- w zamiarze dał im władzę nad zwierzętami i nad wszelkim ptactwem.

    5. kjv- Od Niego otrzymaliśmy pięć użytecznych działań intelektu na wzór Pana, i jako szósty dar, otrzymaliśmy rozumienie ich, i jako siódmy dar otrzymaliśmy mowę, która umożliwia nam tłumaczenie sobie tego wszystkiego.

    6. kjv- Dał im wolną wolę, język i oczy, uszy i serce zdolne do myślenia (miłością, która składa się ze sprawiedliwości i miłosierdzia, lecz tylko w prawdzie).

    7. bwp- Napełnił ich wszystkich mądrością i wiedzą i sprawił, że wiedzieli, co złe i co dobre (zapis wiedzy gatunku i rodziny w DNA, jak i częściowe lub całościowe przenoszenie treści życia /nawet wspomnień/ lub w cechach ciała w duszy, i dary Ducha świętego, modlitwa, wpływy wychowawcze i autoanaliza poprzez samoświadomość, jaki i wiara motywów).

    8. bwp- rwd- Sprawił, że w ich serca zostało wylane widzenie świata, poprzez pełnię odczuwania, jego i swego światła, by lepiej mogli dostrzegać wielkość dzieł Jego.

    9. kjv- Pouczył nas w darze dla swej chwały o swych dziełach, by mogli to ogłaszać, i objaśniać jego dzieła ze zrozumieniem dla potomności.

    10. bwp- A oni uwielbiać będą Jego święte imię, bt- i wielkość Jego dzieł opowiadać.

    11. rwd- Plony wiedzy swego istnienia i prawo życia dał im w dziedzictwo.

    12. bwp- rwd- Zawarł też z nimi przymierze na wieki i praw swoich ich nauczył.

    13. bt-

    14. bwp-

    15. bwp-

    16. kjv- Lecz cały rodzaj ludzki już od młodości ugina się pod złem, ani nie potrafią sprawić by ich mięsiste serca z wiekiem nie twardniały.

    17. rwd-

    I wszyscy ludzie podzielili się na narody z przywódcami, których miał w mocy, lecz tylko Izrael pozostał swą cząstką wierny swemu Panu.

    18. kjv- Zaczynając od początku, miał wzgląd na ich pierworodnych, w tym czasie żywił ich tylko niezbędnym chlebem, i obdarował ich światłem swej miłości, by nie zapomnieli o nim.

    19. rwd- Wszystko, co czynili, było przed Nim jak słońce, a oczy Jego śledziły ustawicznie ich drogi.

    20. bwp- rwd- Gdyż żadna z nieprawości nie ukryje się przed Nim, a wszystkie ich grzechy są jawne dla Pana.

    21. kjv- I nastał czas, że Pan okazał swoją łaskę, pomny na swój zamiar, i tak nigdy nie zapominając o nich, wyzwolił ich.

    22. bwp-

    23. bwp- Ale dnia pewnego wstanie i odda im, bt- sprawi też, że odpłatę należną włoży im na głowę.

    24. bt- Tym zaś, którzy się nawracają, daje drogę powrotu bwp- rwd- i podnosi na duchu tych, co już zaczęli tracić nadzieję.

    Powróć do Boga

    25. bwp- rwd- Nawróć się tedy do Pana, porzuć grzechy, proś Go usilnie o łaskę, nie obrażaj grzechem, pomniejsz zgorszenie.

    26. bwp- Wróć do Najwyższego i porzuć nieprawość - i - rwd- nabierz odrazy do tego, co obrzydliwe ludziom i Bogu.

    27. bwp- rwd- Bo któż będzie i może wychwalać Najwyższego w zaświatach, jeśli nie tylko i aż, uczynią to żywi, chwałę Mu oddadzą oddając uwielbienie i cześć dla - jego i/(,i) przez jego - świętości?

    28. bt- Zmarły, jako ten, którego nie ma, nie może składać dziękczynienia, bwp- wysławia Pana ten tylko, kto cieszy się życiem.

    29. rwd- O, jakież i jakoż wielkie jest miłosierdzie Pana po wsze czasy, bo od wsze czasów, Jego dobroć dla tych, co się doń zwrócą.

    30. rwd- Wynikające z niemożności człowieka do posiada wszystkiego, i kierowaniu się ku złu, gdyż syn człowieczy nie jest nieśmiertelny.

    31. bwp-

    32. bwp-


    XVIII

    Majestat Boży

    1. rwd- Ten, który żyje przedwiecznie, stworzył wszystko w całości.

    2. bt-

    3. kjv- Ten, który rządzi światem, szafując łaską i karą z wnętrza swej dłoni, i wszystkie sprawy ziemskie podlegają pierwszeństwu jego woli, tak by był Królem nad nimi wszystkimi, i w imię władzy rozdziela możliwości świętych, chroniąc tron przed profanacją.

    4. bt-

    5. bwp-

    6. bt-

    7. rwd- Kiedy człowiek myśli, że coś z tego skończył badać, to niech wie, że dopiero zaczyna, a kiedy na chwilę przestanie się tym trudzić, zrazu powątpiewa, i okazuje się, że nie wie, co robić dalej.

    Litość Boga nad chromym i słabym człekiem

    8. bwp-

    9. bt-

    10. bwp-

    11. bt-

    12. bt-

    13. rwd- Miłosierdzie człowieka ukazuje się w miłości do jego bliźniego, a miłosierdzie Pana – to również i troska nad człekiem, lecz liczonego jako ludzkość; On karci, tym do poprawy wzywając w pierw pouczając, tym wszystkich zawracając od grzechu, a troska jego niczym pasterza o owce.

    14. bwp-

    Obdarowywanie się i dobre uczynki

    15. bt- Dziecko, do dobrych uczynków nie dodawaj przygany, bwp- a do darów, które przekazujesz, nie dołączaj słów ból tylko czyniących.

    16. bwp-

    17. bt-

    18. bt- rwd- Nierozumny zaś robi wymówki niezgodnie z miłością, a dar tego, który grzeszy przeciwko tobie zazdrością wysusza oczy (człowiek na jakiś czas, po otrzymaniu podarunku, w normalnym tempie nie mruga).

    Rady ku zastanowieniu się nad swym losem

    19. bt-

    20. bwp-

    21. bwp-

    22. bwp-

    23. bwp- Zanim ślub uczynisz, zastanów się dobrze, bt- jak i nie bądź jak człowiek, który Pana wystawia na próbę.

    24. bwp-

    25. bt-

    26. bt-

    27. bt-

    28. bt-

    29. bwp- rwd- Ludzie rozumni w słowach ukazują swą mądrość i potrafią niby deszcz w krople, obfitować w trafne przysłowia.

    Panuj nad sobą

    30. bt-

    31. bwp-

    32. bwp-

    33. bt-


    XIX

    1. bwp-

    2. bwp-

    3. bt-

    4. bwp- Człowiek łatwowierny bywa lekkomyślny a ten, bt- kto grzeszy, wyrządza krzywdę swej duszy.

    Słowa mają moc wpłynięcia na Twoje życie

    5. bt-

    6. bwp-

    7. bwp-

    8. bt- rwd- Nie powtarzaj mów ani przyjacielowi, ani wrogowi, i jeśli to nie będzie grzechem dla ciebie, nie wyjawiaj!

    9. bwp- rwd- Bo wysłuchają cię, ale nie będą ci ufać, bt- będzie cię za to unikać, a w swoim czasie okażą ci nienawiść.

    10. bwp-

    11. bwp-

    12. bt-

    Upominanie życzliwych Tobie ludzi

    13. bwp-

    14. bwp-

    15. bwp- rwd- A także, gdy Ci powtórzono słowa przyjaciela, pójdź i odszukaj przyjaciela, bo mogą to być oszczerstwa, gdyż często oczernia się drugich; nie wierz więc we wszystko, co inni mówią.

    16. bwp-

    17. bt- rwd- Dlatego zawsze na początku napominaj bliźniego swego, zanim mu grozić będziesz, i tu w gniewie swym w przudy daj miejsce Prawu Najwyższego.

    18. kjv- Albowiem trwanie w Bojaźni Pana jest pierwszym krokiem by być zaakceptowanym przez Pana, zaś mądrze postępują na drodze wytyczonej przez Pana zyskują Jego miłość.

    19. kjv- Gdyż nauka płynąca z przestrzegania dekalogu jest wiedzą całego życia, owe sprawią, że będziesz czynił rzeczy, by zadowolić Go, a i one to sprawią, że spożyjesz owoce z drzewa nieśmiertelności.

    20. kjv- Bojaźń Boża jest wszelaką mądrością, mądrość wszelaka funkcjonuje poprzez dekalog, a poznanie go odbywa się poprzez wejrzenie we wszechobecność Najwyższego.

    Czym jest mądrość

    21. kjv- Korzystniejszy jest człowiek, który posiadł mniejszą mądrość, i pragnie zrozumienia, w połączeniu z Bojaźnią Pana, niż ten, który obfituje w zrozumienie, a wykracza poza Prawo Najwyższego.

    22. kjv- Poznana wiedza przez zdrożnych – to jeszcze nie mądrość, zaś słuchanie kiedykolwiek rad grzeszników – to nie roztropności.

    23. rwd- Bywa wielka przemyślność zdrożnych, jednakże budzi tylko odrazę, bwp- głupcem zaś okazuje się ten, kto nie korzysta z mądrości.

    24. rwd- Lepiej jest być mniej zdolnym, ale bogobojnym, niż obfitować w rozum, ale łamać prawo.

    25. Bywają ludzie o wielkiej przemyślność, jednakże niegodziwej, bo nie jest sprawiedliwa, a bywa też taki, co dopuszcza się występku, obmyślając podstęp, by ujawnić [swą] słuszność. Ten drugi okaże się być mądrym w sądzie.

    26. bt- Bywa przewrotny, skrzywiony ze smutku, ze spuszczoną – zakłamanie - w geście smutku głową, bwp- -rwd- a wnętrze jego jest tylko pełne zakłamania.

    27. Tacy tylko spuszczając głowy, chcę ukryć oblicze, a rozeznasz ich przez zachowanie, gdyż mówią często, że nic nie wiedzą, by nie zostać rozpoznanym, i pamiętaj, wszędzie tam, gdzie on powie, nic nie wiem, zechce wziąć górę nad tobą.

    28. bwp-

    Świadectwo szaty

    29. bt-

    30. bwp- rwd- bt- Ubranie człowieka mówi o tym, co on czyni (lub chciałby czynić), a kim on jest w rozumie, sposób jego chodzenia, zdradza, zaś serce ukazuje się w tym do czego śię uśmiecha, kiedy szczerzący zęby, i kiedy śmieje się na głos.


    XX

    Słowa i powstrzymywanie ich

    1. bwp-

    2. bwp-

    3. bt-

    4. bwp- rwd- Jak rzezaniec próbujący zbezcześcić dziewicę jest ten, co na siłę chce wymierzać sprawiedliwość.

    5. bwp- rwd- Niejednego, jako że milczał o winach innych / występkach (dyskretny), uznano za mądrego, innego znienawidzono, gdyż paplał / bajdurzył (paplać pot. mówić dużo i bez potrzeby; pleść, bajdurzyć, bajda = pot. wiadomość, relacja, opowiadanie zmyślone, nieprawdziwe, nie mające sensu; brednia, bzdura).

    6. bt-

    7. bt-

    8. bwp-

    Pouczenia o roztropności w działaniach

    9. kjv- Bywa grzesznik, który ma powodzenie wśród złych rzeczy, i bywa zysk, który obróci się w straty.

    10. bt-

    11. kjv- Bywa poniżenie z powodu uprzedniej chwały, bywa także wydźwignięcie osoby z niskiego stanu społecznego na zarządcę.

    12. bt-

    13. bt-

    14. bwp-

    15. bwp-

    16. bt-

    17. bwp-

    Dole i niedole są w mocy języka

    18. bt- Lepiej się potknąć na gruncie pod nogami niż na [wybryku] języka; tak więc na złych upadek przyjdzie prędko (bo wypowiadane myśli, jak Salomon spostrzegł, wypowiada się podług tego, co ma się w głowie, a przy pracujących uczuciach / emocjach ma miejsce projekcja tj. każdy sądzie podług siebie /mówiąc o kimś, mówimy o sobie/).

    19. bt- rwd- Jak człowiek niemiły, tak porzekadło w niestosownym czasie, będzie ono stale na ustach ludzi głupich.

    20. bt- rwd- Nadto porzekadło wypowiedziane przez usta głupiego będzie odrzucone, nie wypowie go bowiem w chwili stosownej.

    21. bt- Zdarza się taki, którego niedostatek powstrzymuje od grzeszenia, kjv- i nie jest zmartwiony tym w czasie swego odpoczynku.

    22. bwp-

    23. bwp-

    Kłamstwo

    24. bwp-

    25. bt-

    26. bt-

    Słowa mędrców i co można zyskać tylko mówiąc

    27. kjv-

    28. kjv-

    29. kjv-

    30. bwp-


    XXI

    Grzech pokutuje w karę

    1. bwp-

    2. bwp-

    3. bwp-

    4. kjv- Zastraszenie i uleganie złej woli marnują bogactwa, dlatego też dom dumnego stanie się opustoszały.

    5. bwp- Modlitwa ubogiego trafia do uszu Boga, bt- a rozstrzygnięcie Jego prędko przychodzi.

    6. bwp- bt- rwd- Kto nie lubi napomnień, na drogę grzechów wchodzi, kto zaś boi się Pana, nawraca się sercem.

    Słowa są świadectwem rozumu i serca człowieka

    7. bt- rwd- Mocny w języku jest znany wszem i wobec, ale rozumny wie, kiedy on się potknął.

    Wielka inwestycja

    8. bwp- kjv- Budować sobie dom za pieniądze drugiego to gromadzić kamienie na nagrobek dla własny pogrzeb.

    Grzesznicy

    9. bwp-

    10. kjv- Droga grzeszników jest wybrukowana z obrobionych na gładko kamieni, lecz jej koniec wiedzie do dołu piekła.

    Wspieranie się na rozumie i prawie

    11. Ten, który jest wierny prawu Pana nabywa zrozumienia wynikającego z przestrzegania go, zaś uwieńczeniem pełnego zrozumienia jest mądrość.

    12. Komu brak rozumu, ten nie będzie wyuczony, a i jest mądrość, która tylko goryczy trosk przymnaża.

    Różnica między mądrym a głupim

    13. kjv- Znajomość rzeczy mądrego człowieka wylewa się niczym potok, a jego rada jest podobna do niezmąconego źródła, które poi życiem.

    14. kjv- Wewnętrzne części głupca są jak potłuczone naczynie, dlatego on nie może zatrzymać w sobie żadnej wiedzy tak długo jak żył.

    15. Gdy umiejętny człowiek posłyszy jakieś mądre słowo, zrazu je będzie zalecał, i rozwijając myśl, doda kolejne od siebie, ale co się tyczy głupich, to tak długo, jak będą słuchali wykładu o mądrych rzeczach, tak długo będą poirytowani, i owe treści nie podobają się mu, więc czym prędzej chcąc mieć je już za sobą nic nie mówi, bo ich nie jest w stanie zgłębić.

    16. bt-

    17. bt-

    18. kjv- Czym - dla ludzi - jest dom, który uległ zniszczeniu, podobnym jest przydatność mądrości głupiemu, a wiedza nierozumnych jest wypowiadana bez zrozumienia.

    19. bt-

    Rady, co do poznania się na człeku

    20. bt-

    21. bt-

    22. bwp-

    23. bwp-

    24. bt-

    25. Usta samochwał będą rozpowiadać wszelkie rzeczy, nawet te, które ich nie dotyczą, zaś słowa tych, którzy posiedli zrozumienie są odważone na wadze.

    26. kjv- Na ustach głupich jest ich serce, zaś usta mądrych znajdują się w ich sercu.

    27. kjv- Kiedy bezbożny przeklina Szatana, przeklina swoją własną duszę.

    28. kjv- Szepczący oszczerca kala swoją własną duszę, i jest znienawidzony, w którąkolwiek stronę by się udał.


    XXII

    O leniu

    1. bwp- rwd- Leniuch podobny jest do zafajdanego kamienia (których szukają do budowy domu), każdy, kto go widzi, mija go z pogardą.

    2. bt- rwd- Leniwca porównuje się do kupki wyschniętego nawozu, każdy, kto to podniesie (myśląc, że to kamień), otrząśnie rękę.

    O źle wychowanym potomstwu

    3. bt-

    4. bt-

    5. bt-

    Niewłaściwe działania

    6. bwp-

    7. kjv- Ten, który uczył głupca był jak ten, który chciał polepić skorupy potłuczonego naczynia (nie było kleju, tylko glina /nie wykonalne/), albo jako ten, który obudził kogoś z głębokiego snu.

    8. kjv- Ten, który zechciał opowiedzieć głupiemu pouczającą opowiastkę, jest jak ten, który by mówił do tego, który drzemie, a po tym jak już skończy mówić ową opowiastkę, głupi się odezwie i powie: Ale o co Ci chodziło, w czym rzecz (po co Ty mnie uczysz)?

    Słuszne działania

    9. Jeśli dzieci żyją uczciwie, i mają środki na utrzymanie, to okryją się błogosławieństwem swoich rodziców.

    10. Zaś dzieci, stające się butnymi, poprzez wzgardę dla wychowania splamią zacność swego pokrewieństwa.

    11. bwp-

    12. bt-

    13. bt-

    Głupcy są obciążeniem dla rozumnych

    14. bwp-

    15. bwp- rwd- Piasek, sól, a nawet jakiś kawał żelaza mniej męczą ciało (opadają ręce) podczas noszenia mniej niż jakiś głupiec.

    Mocne postanowienia, i rozważność w życiu

    16. Jak drewniana belka, włączona w budowę, nie rozpadnie się w czasie trzęsienia ziemi, tak serce umocnione dojrzałym namysłem, gdy nadejdzie chwila [próby], nie stchórzy.

    17. bwp-

    18. bt- rwd- Postawione - w głupi sposób - na szczytach gór pale, pod budowę nie oprą się wiatrowi, tak też serce głupca zalęknione, napełnione problemami myślowymi, nie istniejącymi w rzeczywistości nie ostoi się wobec żadnego strachu.

    Skutki podejmowanych działań i rady co do nich

    19. kjv- Kto urazi czyjeś oko, sprawia, że popłyną łzy, zaś ten, kto urazi czyjeś serce, sprawia, że popłyną pouczające słowa.

    20. rwd- Kto rzuca kamieniem w ptaki, sprawia, że się oddalają, zaś kto lży ludzi, oddala ich od siebie.

    21. bwp-

    22. bwp-

    23. bt-

    24. bt-

    25. bwp-

    26. bwp-

    27. kjv- Więc, któż mógłby czuwać nad moimi ustami, i kto zaplombuje je mądrze, bym milczał, tak by nie doprowadziły mnie do nagłego upadku, tak bym przez swój język nie został zniszczony?


    XXIII

    Boże Ojcze odejmij od mnie słabości ludzkie

    1. bwp- rwd- O Panie, Ojcze i Władco mego życia, nie zostawiaj mnie, proszę, na pastwę mych własnych pożądań i nie dopuść, bym musiał ponieść przez nie zgubę!

    2. kjv- Któż pomoże mi by nad moimi ustami został ustanowiony bicz Boży, jak i by moje serce zechciało poddać się rygorowi mądrości? Tak by mi zaoszczędzono losu spowodowanego moją ignorancją, tudzież by moje serce nie skłaniało się ku moim grzechom:

    3. By nie mnożyły się przewinienia i by się nie przebrała miara moich grzechów, żebym nie wpadł w ręce nieprzyjaciół moich, żeby moi wrogowie nie cieszyli się z tego?

    4. bwp-

    5. kjv- Odwróć od mnie płonne nadzieje i pożądanie dóbr doczesnych, za to zawsze podtrzymuj mnie bym pragną spełniać Twą wolę.

    6. kjv- Niech nie ulegnę pazerności spowodowanej przez żołądek, tak też nich nie będzie moim udziałem rozpustności spowodowanej przez ciało, co bym nie był wyuzdany i niemoralny, jak i niech mój umysł nigdy nie stanie się zuchwały, co bym nie musiał służyć jego bucie i bezczelności.

    Dyscyplina ust

    7. kjv- Teraz, o moi synowie, będzie o dyscyplinie ust waszych. Ci którzy jej dochowają, nigdy nie zostaną uchwyceni za ich sprawą.

    8. bwp-

    9. bt-

    10. bwp- rwd- Jak sługa wciąż pilnowany nie zdoła uniknąć razów, tak ten, kto przysięga i bez potrzeby Boga wzywa, nie pozostanie bez zarzutu.

    11. bwp-

    12. kjv- Jest słowo przyobleczone dookoła śmiercią, Boże dopomóż by go nie było w dziedzictwie Jakuba. Wszystkie te rzeczy będą z dala od pobożnych, i oni nie będą pogrążać się w swoich grzechach.

    13. bwp-

    Wykroczenia ludzkie

    14. bwp- rwd- Przypomnij sobie nauki ojca i matki, gdy będziesz zasiadał pośród możnowładców, żebyś się nie zapomniał, będąc między nimi i nie popełnił przypadkiem jakiegoś głupstwa. Wtedy byś pomyślał: obym się nigdy nie narodził, i przeklinałbyś dzień swego przyjścia na świat.

    15. bt-

    16. bt-

    17. bt-

    18. bt-

    19. bwp-

    20. kjv- On poznał wszystkie rzeczy zanim którakolwiek została stworzona, tak więc zna je także po tym, jak zostały ukończone, gdyż wciąż jest ku nim zwróconym.

    21. bt-

    22. bwp-

    23. bwp-

    24. bt-

    25. bwp-

    26. bwp-

    27. bt-

    28. Bo jest wielką chwałą szukać na każdym kroku upodobania Pana, a przez to otrzymać przez Niego długie życie.


    XXIV

    Mądrość sławi się sama przez się, i czym jest

    1. kja- Mądrość sławi się sama przez się, a jej chluba pośród przynależnych ludzi.

    2. kja- Na zgromadzeniu Najwyższego może otworzyć swoje usta, i triumfuje w obecności Jego potęgi.

    3. kja- Wyszłam na jaw w chwili gdy Najwyższy przemówił, po zaistnieniu ze słowa, i obłożyłam sobą całą Ziemię tak, że aż powstały obłoki.

    4. bwp-

    5. bwp-

    6. bwp-

    7. bwp-

    8. bt-

    9. kja- On stworzył mnie poprzez zapoczątkowanie, pierwej Ziemi, a Ja nie mam możliwości wypowiedzenia posłuszeństwa.

    10. bt- rwd- W świętym Przybytku, przy Jego obecności, zaczęłam pełnić służbę i przez to ugruntowałam Syjon.

    11. kja- Ponadto w tym umiłowanym Mieście dał mi schronienie, i wspierałam swoją potęgą całe Jeruzalem.

    12. kja- I mam swą część na ziemi zapuszczając swój korzeń poprzez czcigodnych ludzi, jak i nawet udział w dziedzictwie Pana.

    13. bt-

    14. bwp-

    15. Wydawałam zapachy cynamonu i aspalatu, namaszczona byłam przewyborną mirrą, pachniałam galbanem, onyksem i wonną żywicą lub jak obłok kadzidła w Przybytku.

    16. bwp-

    17. bt-

    18. Istnieję jako matka czystej miłości, i bojaźni, i poznania, i uświęconej nadziei, w następstwie czego mój byt jest wieczysty, obdarowuję tym wszystkim wszystkich moich synów wyznaczonych przez Niego.

    19. bt-

    20. bwp- rwd- Pomnieć na mnie bowiem jest błogrzsze niż spożywanie miodu, a udział w moim dziedzictwie – syci bardziej niż cały plaster.

    21. bwp- rwd- Ci, co mnie spożyli, nie przestaną mnie łaknąć, kto ze mnie się napił, wciąż będzie mnie pragnął.

    22. bwp-

    23. kja- Wszystkie te rzeczy są pismem reguł według których będzie sądził Najwyższy – Bóg, a także prawem Mojżesza, którym miało rozrządzać się w życiu dziedzictwo zgromadzenia Jakuba.

    24. kja- Wszyscy bogowie ludzcy nie okażą się wystarczająco mądrzy wobec Pana, ale on może wesprze cię, oddzielając dla siebie, a to z powodu by była Pańskiej Wszechmoc ziszczająca się w Bogu jedynym, a poza nim nie ma, tego kto mógłby być innym Zbawicielem.

    25. kja- To On przecie zdecydował o napełnieniu wszelkiego istnienia swą mądrością, na wzór Piszonu lub nakazuje ją rozlać na wzór Tygrysu, w czasie gdy mają pojawić się nowe rezultaty ku owocnym plonom.

    Rozkazy Boga Ojaca Jego, co do jego ducha mądrości

    26. Rozkazał zrozumieniu obfitować na podobieństwo Eufratu i jak Jordan w czasie żniw;

    27. On rozkazał by wiedza jawiła się ludziom niczym światło, by zaczęli tworzyć z niej doktryny, i miało funkcjonować na podobieństwo Gihonu w czasie winobrania.

    28. Pierwszy, który rozeznał jego zamysły Boga, co do reguł mądrości, nie mógł ich poznać bezbłędnie, i nawet żaden z kolejnych nie zdoła wybadać Jej do końca.

    29. bwp-

    30. bwp-

    31. bt-

    32. bt- Nadto sprawię, że nauka świecić będzie jak jutrzenka bwp- kja- i z daleka będzie widać jej światło.

    33. bwp-

    34. bwp-


    XXV

    Święty Duch Mądrości jest jednaki wszędzie i jest przyozdobionym i chwalonym przez wszystkich

    1. bt-

    2. bt- rwd- Trzech rodzajów [ludzi] nienawidzi moja dusza, a [sposób] ich życia szczególnie mnie gniewa: żebraka pysznego, bogacza kłamcy, starca cudzołożnego, gdyż oni są ogołoconymi z rozumu.

    Stosowność Mądrych poczynań

    3. bt- rwd- Jeśli w młodości sobie nie nagromadziłeś, jakim sposobem znajdziesz [coś] na starość?

    4. bt- rwd- O jakże stosownym osąd od ludzi o siwym włosom, a starszym wiekiem – rozeznawać, jak doradzać!

    5. kja- O jakże stosowna jest mądrość ludzi starych wiekiem, zaś rozumienie i rada wśród ludzi szanowanych.

    Słuszność w chwalebności Świętego Ducha Mądrości (czystego Tchnienia Ojca Jedynego), na łez padole

    6. bwp-

    7. bwp-

    8. kja- Za szczęśliwego należy uznać tego, kto zamieszkuje z żoną rozumną, kto się językiem nie poślizgnął, kto nie służył komuś mniej wartościowemu od siebie,

    9. bwp-

    10. bwp-

    Bojaźń Boga obdarowuje Łaską Miłości o której nauczał prorok Jezus z Nazaretu Galiejskiego

    11. bwp-

    12. kja- Trwanie w bojaźni przed wejrzeniem Pana, jest początkiem obdarowywania łaską Miłości Boga, zaś początkiem odbierania pouczeń od Niego jest wiara w jego istnienie.

    Trucizny zatruwające życie

    13. Niech otrzymam w życiu udręczenie, lecz nie udrękę serca, niech zaznam wszelakiej nikczemności, byle by nie była to nikczemność jaką potrafi zadać kobieta.

    14. bt- kja- rwd- I wytrzymam każde nieszczęścia, byle nie wymierzone od nienawidzących mnie, zniosę każdą zemstę, byle nie zemsta wrogów.

    15. bwp-

    16. bwp-

    17. bwp-

    18. bt- rwd- Mąż jej nawet gdy zasiądzie do stołu pośród swoich sąsiadów, zamiast się cieszyć, to mimo woli będzie mógł tylko głęboko wzdychać.

    19. bt- Małe jest wszelkie zło wobec przewrotności kobiety. bwp- Oby spotkał ją los przeznaczony dla najgorszych grzeszników!

    20. bwp-

    Zgryzoty gotowane przez Niewiasty

    21. bt-

    22. kja- Kobieta, jeśli zdarzy się jej, że będzie musiała utrzymywać swego męża, będzie pełna złości na niego, zuchwała, i bardzo zrzędliwa.

    23. bt-

    24. bt-

    25. kja- Jak nie daje się ujścia wodzie w zbiorniku, tak nie powinno się pozwalać, oddawać - lubianym przez nie zajęciu – występnym kobietom, wałęsać się poza domem.

    26. bwp-


    XXVI

    Szczęście gotowane przez Niewiasty

    1. kja- Błogosławiony jest ten mężczyzna, który ma żonę z cnotą dzielności, dlatego liczba dni które mu zostały będzie nawet podwojona.

    2. bwp-

    3. bwp-

    4. bwp- Tak bogaci, jak ubodzy są wtedy szczęśliwi, bt- a twarz jego pogodna w każdym czasie.

    Potencjalnie możliwe sytuacje życiowe gorsze od śmierci

    5. bwp-

    6. bwp-

    7. bt- Jarzmo dla wołów źle dopasowane – to żona niegodziwa, bep- próbować je opanować – to jakby brać do ręki skorpiona.

    O haniebnych i zdrożnych Kobietach

    8. bwp-

    9. rwd-Bezwstyd kobiety można poznać po niespokojnym (gwałtownym) podniesieniu oczu (wzrok do góry tj. zastanawia się: co zrobić) i po rzuceniu spojrzenia w oczy mężczyzny (tj. jestem na tak / zgadzam się) + (całość składa się z dwóch: najpierw do góry, po czym - od razu - rzuci spojrzenie w oczy) + (cały cytat nie bez przyczyny w Piśmie Świętym przyjmuje formę mnogą, tj. "Bezwstyd kobiety można poznać po niespokojnym podnoszeniu oczu i po rzucaniu spojrzeń", gdyż trzeba wiedzieć, czy jest zainteresowana kilkoma mężczyznami, czy / lub każdym, czy tylko z Tobą chce grzeszyć. (Obrazowo kobieta mierzy do celu, tj. w oczy mężczyzny, jak łucznik, który podnosi łuk ze strzałą, i wzrokiem mierzy od dołu, podczas napinania strzały, aż do celu, do rzucenia spojrzenia na tarczę, na środka tarczy, tak bezwstydna mierzy/rzuca spojrzenia prosto w oczy mężczyzny. Jak ktoś wciąż nie wie, to proponuję pooglądać filmy erotyczne, jak kobieta bezwstydna, mierzy do kamerzysty, podczas figlów z kimś, lub do jakiegoś innego mężczyzny podczas rozmowy np. towarzystwie.)

    10. bwp-

    11. bwp- rwd- Miej się na baczności przed spojrzeniami kobiet bezwstydnych i nie dziw się, jeśli cię kiedyś doprowadzi która do złego, bo chcą przeciw Tobie wykroczyć.

    12. bt-

    Kobieta wielkim, pomocnym darem dla mężczyzny

    13. bt-

    14. bwp-

    15. bt-

    Uroda kobiety jest doskonałą w oczach mężczyzny

    16. bwp-

    17. bwp-

    18. bt-

    19. kja- Więc mój synu prowadź się stosownie do swojego wieku, i nie oddawaj sił swojego młodego wieku obcym ludziom.

    Bądź naczelnikiem swego majątku

    20. Zaś gdy masz pola, wybierz spośród nich żyzną parcelę, zasiewaj ją własnym ziarnem, ufaj we wzrost dany od opaczności, i gromadź sobie na zapas.

    21. Pozostawiaj sobie znaczące części zbiorów, i wiedź że nie powinieneś mieć ufności, że zawsze będziesz mieć udane zbiory.

    22. Więc, że jawnogrzesznice chcą tylko twojego majątku, zaś poślubiona kobieta obronną przed śmiercią dla swojego małżonka.

    Życie małżeńśkie

    23. Grzeszne kobiety są odpłatą dla grzesznych mężczyzn, zaś zbożne kobiety są odpłatą dla tych, którzy lękają się kary Pana.

    24. Nieuczciwa kobieta przysparza wstydu, zaś uczciwa kobieta szanuje swego męża.

    25. Pozbawiona wstydu kobieta będzie odepchnięta jak obcy pies, zaś tylko bojące się Boga są wstydliwe.

    26. Kobieta która szanuje swego męża będzie osądzana z czcią, zaś ta, która obraża męża swego, w swej bucie, będzie traktowana przez wszystkich jak grzesznica.

    27. Głośno płacząca kobieta i łajająca na męża poodkrywa wasze niesnaski twoim wrogom.

    28. bwp-

    29. kja- Ponadto wiedz, że zawsze wszelkim handlującym z trudem przychodzi powstrzymaniem się przed oszustwem, zaś oni wszyscy, którzy są chciwi nigdy nie są wolni od takich grzechów.


    XXVII

    Sprzedaż i kupno

    1. kja- Wielu już zgrzeszyło dla drobnostki, a ci co chcą obfitować w więcej odwracają oczy.

    2. bt-

    3. kja- Jeśli się człek nie uchwyci swej pracowitości połączonej z Bojaźnią Bożą, to jego dom wkrótce popadnie w ruinę.

    O tym, czym są słowa i jak osądzać człeka

    4. bwp-

    5. bt-

    6. bt- rwd- Jak o hodowanym drzewa świadczy jego owoc, tak mowa o zamyśle serca człowieka.

    7. bwp-

    8. bwp-

    9. bt-

    10. bt-

    11. bwp-

    12. bwp-

    13. bt-

    14. bwp-

    15. bt-

    16. bwp-

    17. bt-

    18. bwp-

    19. bwp-

    20. bt- rwd- Nawet nie biegnij za nim, bo jest daleko i ucieka jak sarna, która oswobodziła się z sidła.

    21. bwp-

    22. bwp-

    23. bt- Wobec ciebie usta jego są słodkie i podziwiać będzie twoje słowa, bwp- ale za plecami co innego mówi i słów rwd- Twoich używa, rzucając oszczerstwa.

    Czego nienawidzą, działający poprzez ducha i sam duch

    24. bt-

    25. bwp-

    26. bt-

    27. bwp-

    28. bwp-

    29. bwp- Wpadną w pułapkę cieszący się z upadku sprawiedliwych, bt- i zżera ich boleść jeszcze przed śmiercią.

    Losy złych i gniewnych

    30. bwp- Złość i gniew – to obrzydliwości, których pełen jest każdy grzesznik.


    XXVIII

    1. bt-

    2. bt-

    3. bwp- rwd- Jeśli człowiek żywi nienawiść do drugiego człowieka, to jak może się domagać wybaczenia od Boga?

    4. bt-

    5. bt-

    6. bwp-

    7. bwp-

    8. bt-

    9. bt-

    10. bt-

    11. bwp-

    W mocy języka również życie i śmierć

    12. bt-

    13. bt-

    14. bt-

    15. bwp-

    16. bt-

    17. bwp-

    18. bwp-

    19. bt- rwd- Szczęśliwy, kto przed nim się bronił, kto nie doświadczył jego złości, kto nie dźwigał jego jarzma i nie był związany jego pętami.

    20. bt-

    21. kja- Bolesną śmierć on gotuje, nawet grób jest lepszy od niego.

    22. bwp-

    23. bwp- rwd- Ofiarami ich są ci, co odchodzą od Pana; takich trawić będą, ani na chwilę nie gasnąc. Rzuci się na nich niczym lew śmierć chcący zadać i rozszarpie ich niczym rozjuszona pantera.

    Rady, co do życia wśród kąsających językiem łotrów

    24. bwp-

    25. bwp- W tym, co mówisz, staraj się być umiarkowany, rozważny; bt- słowom twoim spraw wagę i ciężarki, a ustom spraw drzwi i zasuwę!

    26. bt- Bacz, abyś przez język się nie potknął i byś nie upadł przed tym, bwp- który na ciebie czyha.


    XXIX

    1.

    Pożyczka

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bt- 5. bwp- 6. bwp- 7. Dlatego wielu nie chce pożyczać, bo nie chcą, by ich ograbiano wbrew ich własnej woli.

    Celowość jałmużny

    8. bwp- 9. bwp- 10. bt- 11. bt- 12. bwp- rwd- Przechowuj twe jałmużny w spichlerzach zamkniętych przez bliźnich, a one Cię wybawią z wszelkiego nieszczęścia. 13. bt-

    Sytuacje związane z poręczeniami

    14. bwp- 15. bt- 16. bt- 17. bwp- 18. bt- 19. kja- Grzesznik człowiek, łamiący przykazania Pana wpada w spiralę długów, a ten, który jest żyrantem cudzych interesów, kończy na rozprawach sądowych. 20. bwp-

    Bycie utrzymywanym przez innych i prawa przybysza

    21. bwp- 22. bwp- 23. bt- bwp- Bądź zadowolony, czy masz mało, czy dużo, a nie posłyszysz wymówek, że jesteś obcym. 24. bwp- 25. bwp- 26. bt- 27. bt- 28. bwp- kja- Ciężka to rzecz dla męża rozumnego nie mieć prawa przybysza i za wierzyciela uchodzić.
    XXX

    Wychowywanie syna

    1. bwp- 2. bwp- 3. bt- rwd- Kto przekazuje rozum swemu synowi, budzi zazdrość u wroga, a wobec przyjaciół będzie się nim cieszył. 4. bt- 5. bwp- rwd- Za życia cieszył się jego obecnością, a gdy śmierć nadeszła, wcale nie doznaje zawodu. 6. bwp- 7. bt- Ten rozpieszcza (stanie się kapryśny na wzór kobiety) swego syna, bo robi za dużo, kto opatruje jego rany, któremu - z miłości - na każdy jego jęk wzruszają się wnętrzności. 8. bt- 9. bwp- 10. bt- 11. bwp- 12. bwp- 13. bt-

    Wartość bogactwa w porównaniu z bogactwami

    14. bt- 15. bwp- 16. bwp- 17. bwp-

    Ofiary dla bożków

    18. bwp- 19. bt- 20. bwp-

    Skutki smucenia się i zażywania radości

    21. bwp- 22. bwp- 23. bwp- 24. bt- 25. bt-
    XXXI

    Troski związane z posiadaniem bogactw

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp- 5. bt- 6. bwp- 7. bwp-

    Błogosławieństwo bogactwa nabytego bez winy

    8. bt- 9. bt- 10. bt- 11. bt- rwd- Dobra jego się ostaną, a zgromadzenie wyliczać będzie jego jałmużny.

    Zachowanie przy stole

    12. bt- 13. bwp- 14. bwp- 15. kja- Osądzaj innych według siebie samego, i w każdym względzie bądź rozważnym. 16. bwp- 17. bwp-

    Zajadanie się podanym jedzeniem

    18. bwp- 19. bt-

    Skutki nie umiarkowania w jedzeniu

    20. bt- Zdrowy jest sen przy umiarkowanie sytym żołądku, wstaje [człowiek] wcześnie, jest panem samego siebie. Udręka bezsenności, bóle żołądka i kolki w brzuchu [występują] u łakomego człowieka. 21. bwp- 22. bwp-

    Słowa o gospodarzu uczty

    23. bt- 24. bt- rwd- Miasto będzie szemrać przeciw skąpemu na ucztach, i świadectwo o jego pazerności jest ścisłe.

    Spożywanie wina

    25. bwp- 26. bt- 27. bt- 28. bwp- 29. bwp- 30. bt-

    Troski dania, a zachowanie na uczcie

    31. bwp-
    XXXII

    Okoliczności uczty

    1. bwp- 2. bt- 3. bt- 4. bt- 5. bwp- 6. bwp- 7. bwp- 8. bt- 9. bwp- 10. bt- 11. bwp- 12. bwp-

    O bojącym się Pana i grzeszniku

    13. bwp- 14. bt- 15. bwp- 16. bwp- 17. bwp-

    Pouczenia i plany życiowe rozsądnego i grzesznika

    18. bwp- 19. bwp- 20. bwp- 21. bt- 22. bt- 23. bt- 24. bt-
    XXXIII

    Losy przestrzegających prawa i grzesznych głupców

    1. bwp- 2. bt- 3. bt- 4. bwp- 5. bt- rwd- Serce głupiego jest jak koło u wozu i jak obracająca się oś - jego myślenie.

    O przyjacielu

    6. bt-

    Celowość działań Pana i jego docelowa wola

    7. bt- 8. bwp- 9. bt- 10. bwp- 11. bt- 12. bt- 13. bwp- 14. bt- 15. bwp-

    Refleksja atora

    16. bwp- 17. bt- 18. bt- rwd- Zważcie, że nie dla siebie samego się trudziłem, ale dla tych wszystkich, którzy szukają pouczeń.

    O niezależności działań

    19. bt- 20. bt- 21. bt- 22. bt- 23. bwp- 24. bwp-

    Rady jak zarządzać czeladzią

    25. bt- 26. bwp- 27. bwp- rwd- Jarzmo i rzemień czynią kark uległym, na złego sługę -kaźnia i kara. 28. bt- 29. bt- 30. bt- 31. bwp- 32. bwp- 33. bt-
    XXXIV

    Czcze i zwodnicze nadzieje

    1. bt- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp- 5. bt- 6. bwp- 7. bwp-

    Rozumność i doświadczenie życiowe

    8. bt- 9. bt- 10. bwp- 11. bt- 12. bt-

    Szczęcie bojących się Pana

    13. bt- 14. bt- 15. bwp- 16. bwp- Pan kieruje oczy na tych, co Go kochają, jest dla nich osłoną i podporą silną. Na pustyni jest dla nich schronieniem przed wiatrem i cieniem przed upałem w porze południowej, pomocą w przezwyciężaniu przeszkód, a przed upadkiem - pewnym podtrzymaniem. 17. bwp-

    Ofiary od bezbożnych

    18. bwp- 19. bwp- 20. bt-

    Skromne środki biedoty

    21. bwp- 22. bwp-

    Przykłady bezcelowości ku wyrozumieniu popełnionego grzechu

    23. bwp- 24. bwp- 25. bwp- 26. bwp-
    XXXV

    Prawo ofiar

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bt- 5. bt- 6. bt- 7. bwp- 8. bwp-

    Hojność ofiar

    9. bwp- 10. bwp-

    Nadzieje pokładane w ofiarach nieprawych

    11. bwp- rwd- Nie usiłuj przekupić Go darami bo On niczego nie przyjmie od Ciebie, i nadziei nie pokładaj w ofiarach nieprawych. 12. bt- 13. bwp- 14. bt- 15. bt-

    Modlitwy płynące z serca, jak i los unoszących się pychą

    16. bwp- 17. bwp- 18. bwp- 19. bwp- 20. bwp- 21. bwp- rwd- Wygubi wielu unoszących się pychą i bezlitośnie pokruszy berła niesprawiedliwych. 22. bt- 23. bwp- 24. bt-
    XXXVI

    Niech wszyscy poznają Boga wszerzeczy

    1. bt- 2. bwp- 3. bt- 4. bwp- 5. bwp- 6. bt- 7. bwp- 8. bt- 9. bt-

    Modlitwa szczepu Jakuba

    10. bt- 11. bt- 12. bwp- 13. bwp- 14. bt- 15. bt- 16. bwp- 17. bt-

    Nauka o roztropnym pojmowaniu

    18. bt- 19. bt- 20. bt- 21. bt- 22. bt- 23. bwp- 24. bt- 25. bt-

    Zaufanie względem obcego

    26. bwp- 27. bwp-
    XXXVII

    Przyjaciel

    29. bwp- 30. bwp- 31. bt- 32. bwp- 33. bwp- 34. bt-

    O zasięganiu rad

    35. bt- 36. bwp- 37. bwp- 38. bwp-

    Żadnych z tych nie pytaj o rady

    39. bwp- Żadnej kobiety nie pytaj nigdy o jej rywalkę, u tchórza nie zasięgaj rad tyczących się wojny. Handlarza nie radź się w sprawach zakupów, a kupującego - w sprawach sprzedaży; zawistnego nie pytaj, jak należy być wdzięcznym, ani egoisty - jak świadczyć innym dobro; leniucha nie radź się nigdy w sprawie pracy ani robotnika jak skończyć zajęcia, ospałego sługi nie pytaj, jak wielką pracę wykonać - gdy chodzi o jakąkolwiek radę, nie polegaj na nich!

    Podtrzymuj znajomość z tymi ludźmi

    40. bt-

    Słuchaj serca i najwyższego

    41. bwp- 42. bwp- 43. bt-

    Koleje działań

    44. bwp- 45. bwp- 46. bwp-

    O człowieku z pozorną mądrością

    47. bt- 48. bwp- 49. bwp- 50. bwp-

    O prawdziwym mędrcu

    51. bwp- 52. bwp- 53. bwp- 54. bwp-

    Miej baczenie na to, co ci w życiu służy

    55. bt- 56. bt- 57. bwp- 58. bwp- 59. bwp-
    XII

    O lekarzu i lekach

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp- 5. bwp- 6. bwp- 7. bwp- 8. bwp-

    Gdyś chory

    9. bt- 10. bwp- bt- Wyrzeknij się swojej przewrotności, ręce zachowaj czyste i oczyść serce z wszystkiego, co grzeszne. 11. bt- 12. bt- 13. bwp- 14. bwp- 15. bwp-

    Żałoba i śmierć

    16. bwp- 17. bwp- 18. bwp- 19. bwp- 20. bwp- 21. bt- 22. bwp- 23. bwp-

    Zdobywanie mądrości jest jak praca

    24. bwp- 25. bwp- 26. bwp- 27. bt- 28. bwp- 29. bwp- 30. bt- 31. bwp- 32. bwp- 33. bwp- 34. bwp-
    XXXIX

    O tym, który wkłada duszę w rozważania nad Prawem Najwyższego

    1. bt- 2. bwp- 3. bt- 4. bwp- 5. bt- 6. bwp- 7. bwp- 8. bwp-

    Pamięć o tym, który przekazuje innym mądrość

    9. bwp- 10. bwp- 11. bwp-

    Wysławiajcie imię Pana

    12. bwp- 13. bwp- 14. bwp- 15. bwp-

    Zrządzenie Pańskie następują w swoim czasie

    16. bt-

    Potęga głosu Pana

    17. bwp- 18. bwp- 19. bwp-

    O drogach Pana

    20. bwp- 21. bt- 22. bwp- 23. bt- 24. bt-

    Wyrok Pański: dobro dla dobrych, zło dla grzeszników

    25. bt- 26. bwp- 27. bwp- 28. bwp- 29. bt- bwp- Ogień, grad, głód i zaraza - wszystko to na pomstę zostało stworzone. 30. bwp- 31. bwp-

    Pan posługuje się dobrem i złem, gdy trzeba

    32. bwp- 33. bwp- 34. bwp- 35. bt-
    XL

    Ciężkie jarzmo synów Adamowych

    1. bt- 2. bt- 3. bt- 4. bt- 5. bt- 6. bt- 7. bwp-

    O tym, co przypadnie grzesznikom

    8. bwp- 9. bwp- 10. bwp- 11. bwp-

    Triumf sprawiedliwości i zagłada bezboznych

    12. bwp- 13. bwp- 14. bt- 15. bwp- 16. bwp-

    Łaska, radość i błogosławieństwo

    17. bwp- 18. bwp- 19. bwp- 20. bt- 21. bt- 22. bwp-

    To, co pomaga i podnosi na duchu

    23. bwp- 24. bt- 25. bwp- 26. bt- 27. bwp-

    Udręki życia, gdy brakuje na chleb

    28. bwp- 29. bwp- 30. bwp-
    XLI

    O śmierci

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp-

    Synowie grzeszników

    5. bwp- 6. bwp- 7. bt- 8. bt- 9. bwp- 10. bwp- 11. bwp-

    Troszcz się w życiu o to, co słuszne i korzystne

    12. bt- 13. bt- 14. bwp- 15. bt- 16. bt-

    O tym czego powinieneś się wstydzić

    17. bt- 18. bwp- 19. bt- 20. bwp- 21. bt- 22. bwp- 23. bwp- 24. bt- 25. bwp- 26. bwp- 27. bwp-
    XLII

    O tym czego nie musisz się wstydzić

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp- 5. bwp-

    Miej baczenie na te rzeczy

    6. bt- 7. bwp- 8. bwp-

    Ojcowskie starania o córkę

    9. bt- 10. bt- 11. bwp- 12. bwp- 13. bwp- 14. bwp-

    Przypomnienie o dziełach

    15. bwp- 16. bwp- 17. bwp- 18. bt- 19. bt- 20. bwp- 21. bwp- 22. bwp- 23. bwp- 24. bwp- 25. bt-
    XLIII

    Wspaniałomyślność na wysokości

    1. bt- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp-

    Wieli jest Pan

    5. bwp- 6. bt- 7. bt- 8. bt- 9. bwp- 10. bt- 11. bwp- 12. bwp- 13. bt- 14. bwp- 15. bwp- 16. bwp- 17. bt- 18. bt- 19. bt- 20. bwp- 21. bwp- 22. bwp- 23. bwp- 24. bwp- 25. bt- 26. bt-

    Słowa nie opiszą godnie wielkości Pana

    27. bt- 28. bt- 29. bwp- 30. bt- 31. bwp- 32. bwp- 33. bt-
    LI

    Pragnienie autora by złożyć podziękowanie Panu za jego pomoc

    1. bwp- 2. bwp- 3. bwp- 4. bwp- 5. bwp- 6. bt- 7. bt- 8. bwp- 9. bwp-

    Podziękowanie autora za to, że Pan go nie opuścił w godzinie próby

    10. bwp-

    Rzecz o tym dlaczego została wysłuchana modlitwa autora

    11. bwp- 12. bwp- 13. bwp- 14. bwp- 15. bwp- 16. bwp- 17. bwp- 18. bwp-

    O tym, dlaczego autor posiadł mądrość bożą

    19. bwp- 20. bt- 21. bt- 22. bt- 23. bwp- 24. bwp-

    Porada autora jak nabyć mądrości i co ona dała mu

    25. bwp- 26. bt- 27. bwp- 28. bwp- 29. bwp- 30. bt-

    MĄDROŚĆ JEZUSA, SYNA SYRACHA





     

    Działy

    Zagadnienia poruszane na stronie oscylują wokół tych poniższych, sześciu działów.

    Wiara

    Uznanie prawdziwości dogmatycznych twierdzeń jako objawionych przez Boga.

    Mądrość Boża

    Mądrość opinii, sądów, działań uduchowioych przez ducha Bożego.

    Społeczeństwo

    Ogół ludzi pozostających we wzajemnych stosunkach, obywatele danej wspólnoty.

    Własna edukacja

    Wychowanie, głównie pod względem umysłowym; wykształcenie, nauka.

    Wiedza o sobie

    Umiejętność uwydatniające odrębności własnego Ja, i używania jej.

    Nauka przedmiotowa

    Nauczanie wszelkich nauk objętych programem szkolnym.

     

    Spis treści

    Mapa strony Link zewnętrzny

    Mapa strony, to miejsce, które gromadzi w sobie wszelkie odnośniki do stron i artykułów z których zbudowana strona: rafallepik.com.

      Losowe Linki

    Linki Link zewnętrzny

    Linki te pochodzą z moich wędrówek internetowych, a które po zgromadzeniu, umieściłęm na stronie, aby się nimi z wami podzielić.

      Losowe Linki

    Portal Link zewnętrzny

    Istniejący w tym miejscu portal zwie się Portal o dobrych portlach, strona zawiera odnośniki do ciekawych portali internetowych.

      Losowe Linki

    Top